|
Thực tế, HLV Mikel Arteta cũng không giấu được sự khó chịu khi chứng kiến đội bóng liên tiếp phung phí cơ hội phản công. Và tâm điểm của cuộc tranh luận lần này chính là cách ông bố trí Bukayo Saka và Gabriel Martinelli.
Từ “kiểm soát” sang “trực diện”: Bước ngoặt chưa thành hình
Trong vài mùa qua, Arsenal là biểu tượng của lối chơi kiểm soát bóng, áp đặt thế trận và cầm trịch nhịp độ. Nhưng cũng chính sự ám ảnh kiểm soát ấy nhiều lần biến họ thành nạn nhân của “cầm bóng vô hại”.
Để thay đổi, Arteta đã bổ sung Viktor Gyökeres và Noni Madueke – hai bản hợp đồng mang dáng dấp trực diện, sẵn sàng đưa bóng từ sân nhà lên khung thành đối phương trong vài nhịp. Tuy nhiên, tại Old Trafford, thứ bóng đá “trực diện” vẫn chưa mang hình hài rõ rệt.
Arsenal chỉ có bốn chuỗi phối hợp từ 10 đường chuyền trở lên (so với trung bình 14,5 ở mùa trước), trong khi độ dài chuỗi chuyền giảm mạnh, kéo theo chất lượng quyết định cũng đi xuống. Họ tiến bóng nhanh hơn, nhưng lại thiếu chính xác và thiếu hiệu quả.
Điều khiến Arteta bực bội chính là những cơ hội phản công bị xử lý cẩu thả. Nhiều lần, từ thế có thể “kết liễu” MU, Arsenal lại để đối thủ tổ chức phản công ngược. Sự thiếu hiệu quả này vốn đã là căn bệnh kinh niên: mùa trước, Arsenal là đội tận dụng phản công nhanh kém nhất Premier League, chỉ 1/5 tình huống kiểu này tạo ra cú dứt điểm.
Ngay cả khi đoạt bóng ở 1/3 sân đối phương – thứ vũ khí được kỳ vọng sẽ gia tăng sức ép – Arsenal cũng kém bén. 335 lần đoạt bóng cao chỉ đổi lấy 6 bàn thắng, ngang với Crystal Palace, đội có số lần đoạt bóng ít hơn nhiều. Con số biết nói: vấn đề không nằm ở tần suất, mà nằm ở sự chính xác trong khoảnh khắc cuối cùng.
 |
|
Saka và Martinelli bó vào trong thay vì bám biên trong trận gặp MU. |
Điểm nhấn chiến thuật lớn nhất tại Old Trafford là việc Arteta thử nghiệm để Saka và Martinelli bó vào trong thay vì bám biên. Trước đây, hai ngôi sao này thường xuyên “dán chân ra biên”, tạo chiều rộng tối đa rồi bất ngờ xâm nhập.
Nhưng ở trận này, họ lại chọn những vị trí hẹp, di chuyển song song, gần như “dẫm chân” lên nhau và cả Ødegaard.
 |
|
Saka và Martinelli bó vào, khiến chiến thuật Arsenal hỗn loạn. |
Hệ quả rất rõ ràng: Các góc chuyền bị thu hẹp, khiến người cầm bóng – thường là Ødegaard – không có khoảng trống để tung ra đường chọc khe hợp lý. Gyökeres, trung phong được kỳ vọng làm mũi nhọn, không còn hành lang để bứt phá, kết thúc trận đấu với 0 cú sút và chỉ 21 lần chạm bóng.
Ngay cả những pha xử lý của Saka cũng rơi vào bế tắc: từ thế hứa hẹn, anh phải loay hoay giữ bóng sát đường biên và mất lợi thế.
 |
|
Ở tình huống này, Saka đáng lẽ phải di chuyển ra biên. |
Trong bóng đá, cơ hội thường nảy sinh từ sự bổ sung lẫn nhau: đường chuyền thẳng kết hợp pha chạy chéo, hoặc đường chuyền chéo cho pha chạy thẳng. Khi cả chuyền lẫn chạy đều đi theo một hướng thẳng, tỷ lệ thành công trở nên mong manh.
Ý tưởng đúng, thời điểm sai?
Để công bằng, không thể đổ hết lỗi cho Martinelli và Saka. Một phần vấn đề đến từ sự thiếu sắc bén của Ødegaard trong các pha bóng quyết định. Nhưng rõ ràng, thử nghiệm này khiến cả hệ thống vận hành chệch choạc.
 |
|
Saka và Martinelli bó vào trong thay vì bám biên ảnh hưởng đến lối chơi Arsenal. |
Điều nghịch lý là ý tưởng để các cầu thủ chạy cánh bó vào trong không sai. Jurgen Klopp từng khai thác triệt để mô hình này tại Liverpool, nơi Sadio Mane và Mohamed Salah thường xuyên xuất phát từ vị trí hẹp để bùng nổ. Ngay cả trong loạt giao hữu hè, Saka cũng từng ghi bàn nhờ chính cách phối hợp như thế.
Nhưng chuyển đổi chiến thuật đòi hỏi thời gian. Saka và Martinelli cần thêm thể lực, sự ăn ý và sự kiên nhẫn để làm quen. Còn hiện tại, nó giống một cuộc thử nghiệm quá sớm trong một trận đấu quá lớn.
Arsenal rời Old Trafford với ba điểm, nhưng để lại nhiều câu hỏi hơn là lời khẳng định. Nếu tiếp tục lãng phí cơ hội phản công, họ sẽ khó đua sòng phẳng với Liverpool hay Man City – những đội trừng phạt đối thủ chỉ sau một thoáng sơ hở.
Arteta luôn nói về sự cân bằng giữa “kiểm soát” và “hỗn loạn có tính toán”. Nhưng cân bằng ấy chưa xuất hiện. Đội bóng của ông hoặc là cầm bóng nhiều nhưng thiếu tính sát thương, hoặc lao lên trực diện nhưng vụng về ở khâu cuối.
Có lẽ, chiến thắng tại Old Trafford không nên che mờ một thực tế: Arsenal vẫn đang loay hoay tìm công thức để biến những đôi chân tài năng thành một tập thể sắc bén trong chuyển trạng thái. Và cho đến khi bài toán ấy được giải, người ta vẫn sẽ nghi ngờ về khả năng của họ trong những cuộc đua dài hơi.
Nhìn lại 90 phút tại Old Trafford, Arsenal thắng trận nhưng chưa thắng thuyết phục. Và sự thử nghiệm với Saka – Martinelli ở vị trí bó hẹp là lời nhắc nhở rằng: bóng đá không chỉ cần ý tưởng mới, mà còn cần thời điểm và sự chuẩn bị để nó phát huy hiệu quả
